Site Haritaları (XML Sitemaps): Arama Motorlarının Yol Haritası
Bir web sitesinin büyüklüğü ve karmaşıklığı ne olursa olsun, arama motorlarının tüm sayfalarını keşfetmesini ve dizine eklemesini sağlamak hayati önem taşır. İşte bu noktada Site Haritaları (XML Sitemaps) devreye girer. Bir XML site haritası, web sitenizdeki tüm önemli URL’leri listeleyen ve bu sayfalar hakkında ek bilgiler (son güncellenme tarihi, değişiklik sıklığı, öncelik) sunan bir dosyadır. Basitçe söylemek gerekirse, arama motoru botları için sitenizin bir yol haritasıdır.
XML Site Haritası Neden Önemlidir?
- Dizinlenmeyi Kolaylaştırır: Özellikle büyük, karmaşık, yeni veya iç bağlantıları zayıf olan siteler için arama motoru botlarının tüm sayfaları bulmasını sağlar. Bir site haritası olmadan, botlar bazı sayfaları atlayabilir ve bu da o sayfaların arama sonuçlarında görünmemesine neden olabilir.
- Yeni Sayfaların Keşfedilmesi: Yeni bir sayfa veya içerik yayınladığınızda, site haritanızı güncelleyerek ve Search Console’a göndererek arama motorlarının bu yeni içeriği daha hızlı keşfetmesini sağlarsınız.
- Önemli Sayfaları Vurgulama: Site haritası, arama motorlarına hangi sayfaların daha önemli olduğunu belirten (
<priority>
etiketi ile, gerçi bu etiket Google tarafından artık dikkate alınmıyor gibi görünse de teorik olarak hala var) veya ne sıklıkta güncellendiğini (<changefreq>
etiketi ile) gösteren ek bilgiler sağlar. Bu, botların tarama bütçelerini daha verimli kullanmalarına yardımcı olabilir. - Geliştirilmiş Tarama Verimliliği: Arama motorlarının sitenizi daha verimli bir şekilde taramasına yardımcı olarak, sunucu yükünü azaltır ve botların her ziyaretinde daha fazla sayfayı işlemesini sağlar.
XML Site Haritası Nasıl Görünür?
Bir XML site haritası, genellikle aşağıdaki gibi bir yapıya sahiptir:
XML
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9">
<url>
<loc>http://www.example.com/</loc>
<lastmod>2024-07-09</lastmod>
<changefreq>daily</changefreq>
<priority>1.0</priority>
</url>
<url>
<loc>http://www.example.com/sayfa1.html</loc>
<lastmod>2024-07-08</lastmod>
<changefreq>weekly</changefreq>
<priority>0.8</priority>
</url>
</urlset>
<urlset>
: Site haritası dosyasının başlangıç ve bitiş etiketidir.<url>
: Belirli bir URL için tüm bilgileri içeren etikettir.<loc>
: Sayfanın tam URL’sini belirtir. Bu, her URL etiketi için zorunlu bir etikettir.<lastmod>
: Sayfanın son değiştirilme tarihini belirtir.<changefreq>
: Sayfanın ne sıklıkta değişme olasılığı olduğunu gösterir (always, hourly, daily, weekly, monthly, yearly, never).<priority>
: Sayfanın diğer sayfalara göre önceliğini belirtir (0.0 ile 1.0 arasında).
Önemli Not: <changefreq>
ve <priority>
etiketlerinin arama motorları üzerindeki etkisi (özellikle Google için) son yıllarda oldukça azalmıştır. Google, bu etiketleri yalnızca bir “ipucu” olarak kabul eder ve sitenin gerçek değişiklik sıklığını ve önemini kendisi belirler. Ancak yine de site haritasının standart formatına dahil edilirler.
XML Site Haritası Oluşturma ve Gönderme
Site haritası oluşturmanın ve arama motorlarına bildirmenin birkaç yolu vardır:
- CMS Kullanıyorsanız (WordPress, Joomla vb.):
- SEO Eklentileri: WordPress için Yoast SEO veya Rank Math gibi popüler SEO eklentileri, otomatik olarak bir XML site haritası oluşturur ve günceller. Bu, en kolay ve önerilen yöntemdir. Ayarlarından site haritasını etkinleştirmeniz genellikle yeterlidir.
- Otomatik Güncelleme: Çoğu eklenti, sitenize yeni içerik eklediğinizde veya mevcut içeriği güncellediğinizde site haritasını otomatik olarak günceller.
- Statik Web Siteleri veya Özel Geliştirilmiş Siteler:
- Çevrimiçi Site Haritası Oluşturucular: XML-Sitemaps.com gibi ücretsiz çevrimiçi araçları kullanarak küçük siteler için bir site haritası oluşturabilirsiniz.
- Manuel Oluşturma: Büyük ve dinamik siteler için manuel olarak site haritası oluşturmak pratik değildir. Sunucu tarafında çalışan bir script (örneğin, PHP, Python) kullanarak sitenizdeki tüm URL’leri tarayıp bir XML dosyası oluşturmanız gerekebilir.
- Site Haritasını Arama Motorlarına Gönderme:Site haritanızı oluşturduktan sonra, arama motorlarına bildirmek önemlidir.
- Google Search Console:
- Google Search Console hesabınıza giriş yapın.
- Sol menüden “Dizin Oluşturma” altında “Site Haritaları” seçeneğine tıklayın.
- Site haritanızın URL’sini (genellikle
sitemap.xml
veyasitemap_index.xml
gibi) girin ve “Gönder” düğmesine tıklayın. - Google, site haritanızı işleyecek ve kaç URL’nin keşfedildiğini ve dizine eklendiğini size bildirecektir.
- Bing Webmaster Tools: Benzer şekilde Bing Webmaster Tools’a da site haritanızı gönderebilirsiniz.
- Robots.txt Dosyasında Belirtme: Robots.txt dosyanızın sonuna aşağıdaki satırı ekleyerek de arama motorlarına site haritanızın konumunu bildirebilirsiniz:
Sitemap: http://www.example.com/sitemap.xml
- Google Search Console:
Site Haritası Hakkında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Boyut Sınırları: Tek bir site haritası dosyası en fazla 50.000 URL içerebilir ve boyutu sıkıştırılmamış halde 50 MB’ı geçmemelidir. Eğer sitenizde daha fazla URL varsa, birden fazla site haritası dosyası oluşturmanız ve bunları bir Site Haritası Dizini (Sitemap Index) dosyası aracılığıyla gruplamanız gerekir. Site Haritası Dizini, tıpkı tek bir site haritası gibi, diğer site haritalarının URL’lerini listeler.
- Yalnızca Dizinlenecek Sayfalar: Site haritanız yalnızca arama motorlarının dizine eklemesini istediğiniz kanonik (canonical) URL’leri içermelidir.
noindex
etiketiyle işaretlenmiş veya robots.txt ile engellenmiş sayfalar site haritasında yer almamalıdır. - XML Formatı: Site haritası dosyasının XML formatında olması ve doğru etiketleri kullanması gerekir.
- Düzenli Güncelleme: Sitenize yeni sayfalar ekledikçe veya mevcut sayfaları sildikçe/değiştirdikçe site haritanızın da güncellendiğinden emin olun. Çoğu CMS eklentisi bunu otomatik yapar.
- Görsel ve Video Site Haritaları: Büyük görsel veya video içerikleriniz varsa, bu medya türleri için ayrı görsel veya video site haritaları oluşturarak arama motorlarının bu içeriği daha iyi anlamasına ve dizine eklemesine yardımcı olabilirsiniz.
Kısacası, bir XML site haritası, arama motorlarının sitenizi etkili bir şekilde anlaması ve dizine eklemesi için temel bir araçtır. Doğru bir şekilde uygulandığında, sitenizin organik görünürlüğünü önemli ölçüde artırabilir.